Sociale distributieplatformen
Wat is een distributieplatform (DP)?
Distibutieplatformen (DP) halen voedseloverschotten op bij lokale of regionale producenten, veilingen, supermarkten of bedrijven. Ze sorteren, controleren en slaan het voedsel vaak tijdelijk op. Dit alles gebeurd op een voedselveilige manier. Het voedsel verdelen ze verder aan voedselhulp- en sociale organisaties, waardoor mensen in armoede ondersteund worden en waardoor sociale tewerkstelling gecreëerd wordt.
Hun werking gebeurt binnen een referentieregio.
De distributieplatformen werken nauw samen met 193 schenkers met voedseloverschotten. Foodsavers verdelen die overschotten verder en ondersteunen zo 344 deelnemende lokale sociale organisaties (i.f.v. hun noden/’bestellingen’).
Dankzij hun werk wordt voedselhulp geboden aan 103.452 mensen in armoede.
In hun activiteiten stellen ze 103 mensen tewerk die moeilijk een job kunnen vinden, binnen de eigen organisatie of door samenwerking.
In 2021 verdeelden Foodsavers 2.480 ton waarvan 81% verse producten en 51% groenten en fruit.
De bestaande en opstartende DP hebben gezamenlijke kwaliteitscriteria opgesteld, waarin het bereiken van deze gecombineerde meerwaarde voorzien is. Zij sluiten een overeenkomst met de sociale organisaties waarmee ze samenwerken.
Waarom zijn distributieplatformen nodig en nuttig?
Om de vele tonnen eetbare voedseloverschotten maximaal naar menselijke consumptie te kanaliseren is het nodig ze op een efficiënte manier te verzamelen. Uit voorbije (hefboom)projecten, contacten met de sector en studiedagen is gebleken dat regionale distributieplatformen op een efficiënte en grotere schaal voedseloverschotten kunnen inzamelen en deze ter beschikking stellen aan de talrijke lokale initiatieven.
Deze distributieplatformen realiseren een positieve maatschappelijke en economische impact op diverse domeinen die ook kwantificeerbaar zijn:
- ecologische meerwaarde, nl. minder verlies op CO2-uitstoot, minder land- en watergebruik … Eén ton voedseloverschotten in de voedselketen die nog geconsumeerd wordt betekent een gemiddelde reductie van 3,2 ton CO2 (bron: studie Fusions)
- sociale tewerkstelling voor kansengroepen en/of maatschappelijke integratie
- voedselondersteuning voor mensen in armoede
- evenwichtige voeding stimuleren (volksgezondheid)
- economisch-financiële voordelen zoals Btw-recuperatie voor schenkers, lagere afvalverwerkingskosten.
Samen bouwen aan een sterk gebiedsdekkend netwerk van distributieplatformen in Vlaanderen
Foodsavers Vlaanderen en de Vlaamse overheid willen in Vlaanderen het jonge netwerk van DP verder uitbouwen en versterken. Op basis van de aftoetsing die KOMOSIE in 2017 deed bij vele stakeholders en vanuit de dagelijkse praktijk weten we dat daar een breed draagvlak voor is bij supermarkten, veilingen, de Vlaamse overheid, de Federatie van voedselbanken, talrijke lokale besturen en de lokale sociale organisaties.
- In 2018 ondersteunde de toenmalige coördinerende minister van Armoedebestrijding van de Vlaamse overheid, Liesbeth Homans, de opstart van nieuwe en de versterking of uitbreiding van bestaande sociale DP met een projectoproep. Eind 2021 keurde de Vlaamse regering op vraag van Minister Beke 12 projecten goed van sociale distributieplatformen/Foodsavers, om zo met relancemiddelen te komen tot een voor Vlaanderen gebiedsdekkend aanbod en te evolueren richting een foodhub waar met verschillende actoren uit de voedselketen wordt samengewerkt. Meer info vind je op de website.
- HERW!N/Komosie vzw ondersteunde de afgelopen jaren i.k.v. Hefboomprojecten en via het FLAVOUR-project de opstart en uitbouw van DP, met steun van de Vlaamse overheid en EU-Interreg 2 Zeeën. Herw!n organiseerden een Lerend Netwerk voor DP en zochten samen met de DP naar financiële middelen. Een structureel financieringskader uitwerken is nog steeds de uitdaging. Omdat de werking van een DP op zich moeilijk volledig kostendekkend kan zijn, zien we voor de financiering mogelijkheid in de toepassing van het principe van de klaverbladfinanciering. Dit principe voorziet dat naast inkomensverwervende activiteiten, de verschillende beleidsdomeinen of begunstigden die voordelen/meerwaarde genieten dankzij de werking van deze DP, ook elk een deel bijdragen tot de financiering van deze DP. Richt u voor meer info tot de projectmedewerkers Foodsavers via de contactpagina op de website